تحقيقات- پايگاه اينترنتي هفته‌نامه تايم، 10 انتخاب اول در حوزه‌هاي مختلف، از اخبار حوادث گرفته تا آلبوم‌هاي برتر موسيقي در سال 2007 را منتشر كرده است. آنچه مي‌خوانيد، 10 پيشرفت برجسته در دنياي تحقيقات پزشكي در سال گذشته است.

1 - ختنه مي‌تواند از ابتلا به HIV جلوگيري کند: در ابتداي سال ميلادي جاري نتايج 2 پژوهش باليني پزشکي در مجله معتبر لنست منتشر شد. با بررسي روي 7هزار و 780 مرد در کشورهاي اوگاندا و کنيا که مبتلا به HIV نبودند، مشخص شد که مردان ختنه شده هنگام مقاربت، 51 درصد احتمال ابتلاي کمتر به HIV دارند. ويراستاران لنست اين پژوهش را آنقدر مهم ارزيابي کرده‌اند که آن را آغازگر دوران جديدي در پيشگيري از ابتلا به HIV تلقي کرده‌اند. هنوز مشخص نيست که ختنه مردان باعث کم شدن احتمال انتقال HIV به زنان هم مي‌شود يا نه.

2 - آزمايشي براي تشخيص متاستاز سرطان سينه:  سازمان غذا و داروي آمريکا FDA سال ميلادي جاري روش نويني را براي تشخيص متاستاز سرطان سينه تأييد کرد. روش جديد GeneSearch BLN Assay نام دارد. طي جراحي سينه براي برداشتن تومور(ماستکتومي يا لومپکتومي)، پزشکان براي تعيين تهاجم سرطان به غده‌هاي لنفاوي مجاور و درگيري آنها مجبور هستند نمونه‌هايي از آنها بردارند و با استفاده از تست‌هاي گران‌قيمت پزشکي بود يا نبود علايم تهاجم را بررسي مي‌کنند.

درصورت درگيري غده‌هاي لنفاوي بايد عمل جراحي ديگري براي برداشتن اين غده‌ها و بافت‌هاي اضافي انجام شود. مشکل اينجاست که پاسخ اين تست‌ها غالبا دير حاضر مي‌شود و بيمار مجبور است 2 روز تمام منتظر پاسخ اين تست‌ها باشد و نگران باشد که آيا به جراحي دومي هم نياز پيدا مي‌کند يا نه. اما با تست جديد،  به سرعت شاخص‌هاي مولکولي سرطان بررسي مي‌شود و جراح طي همان جراحي نخست مي‌تواند تصميم درست را بگيرد.

3 - نخستين واکسن انساني عليه آنفلوآنزاي پرندگان: در سال 2007، همه‌گيري جهاني آنفلوآنزاي پرندگان جهان را تهديد مي‌کرد. اين بيماري کشنده از سال 2003، 207 نفر را کشته و 337 نفر را مبتلا کرده بود. تعداد ناچيزي از موارد ابتلا به اين ويروس ناشي از انتقال انسان به انسان بودند، با اين حال پژوهشگران بيم داشتند که درصورت جهش (موتاسيون) ويروس، ويروس توانايي انتقال انسان به انسان را پيدا کند و باعث يک همه‌گيري جهاني شود.

خوشبختانه در سال ميلادي جاري FDA، نخستين واکسن آنفلوآنزاي پرندگان را تأييد کرد. اين واکسن از سويه انساني ويروس تهيه مي‌شود و به صورت داخل عضلاني و در دو نوبت تزريق مي‌شود. ولي براي تزريق واکسن مزاحم پزشکتان نشويد! اين واکسن هنوز به صورت تجاري تهيه نشده و فروخته نمي‌شود. دولت آمريکا قصد دارد اين واکسن را فقط در موارد همه‌گيري ملي بيماري مورد استفاده قرار دهد.

4 - Alli، ياري‌کننده مردم در کاهش وزن: Alli نخستين داروي لاغري است که توانسته تأييد FDA را بگيرد. Alli کار يک آنزيم گوارشي بدن به نام ليپاز را تقليد مي‌کند. ليپاز باعث تجزيه و هضم چربي غذا مي‌شود.

خوردن يک دوز از اين دارو  هنگام خوردن غذا باعث مي‌شود به ميزان 30 درصد جذب چربي غذا تقليل پيدا کند. اما شرکت سازنده اين دارو تأکيد کرده است که مردم از اين دارو تنها به‌عنوان يک روش کمکي در کنار استفاده از رژيم‌هاي غذايي کم‌چربي و ورزش استفاده کنند.

5 - ژن‌هاي جديد ديابت: اگر کسي پدر و مادر مبتلا به ديابت نوع 2 داشته باشد، احتمال ابتلايش به ديابت بيشتر از ديگران است. اما چرا گاهي از بين دو شخص دوقلو، يکي ديابت مي‌گيرد و يکي نه؟ يک تيم پژوهشي از امريکاو فنلاند 4 ژن جديد مرتبط با ديابت را پيدا کردند. ژن‌هايي که باعث ابتلاي 170 ميليون نفر در جهان به ديابت مي‌شوند.

اين 4 ژن جديد در کنار 10 ژني که قبلا دانشمندان پيدا کرده بودند، تعداد ژن‌هاي مرتبط با ديابت را به عدد 10 مي‌رساند. کشف اين ژن‌ها باعث مي‌شود پژوهشگران بتوانند افرادي را که ريسک بالاتري براي ابتلا به ديابت دارند، پيدا کنند.

6 - خداحافظ قاعدگي: زنان از ديرباز دوست داشتند به نوعي از دست مزاحمت عادت ماهانه رها شوند. داروي Lybrel نخستين داوري پيشگيري از بارداري خوراکي است که به تأييد FDA ‌رسيده است و مي‌تواند به‌طور مداوم استفاده شود. داروهاي ديگر پيشگيري از بارداري معمولا 4 تا 7 قرص بدون ماده مؤثر يا دارونما دارند.

خانم‌ها وقتي در آخر دوره خوردن اين قرص‌ها به اين قرص‌هاي دارونما مي‌رسند، قاعده مي‌شوند. ولي داوري جديد Lybrel اين دارونماها را ندارد و همه قرص‌هاي بسته، حاوي ماده هورموني مؤثر هستند. اين موضوع باعث مي‌شود از قاعدگي جلوگيري شود. 

7 - Lyrica، داوري تسکين‌دهنده فيبروميالژي: در سال‌جاري سرانجام اشخاصي که مبتلا به بيماري‌اي به نام فيبروميالژي هستند، درماني براي مشکل خود پيدا کردند. بيماري فيبروميالژي با خستگي مزمن، درد عضلاني و خشکي تظاهر پيدا مي‌کند. FDA سال‌جاري، دارويي به نام لايريکا يا pregabalin را که يک داوري ضد تشنج محسوب مي‌شود براي استفاده در بيماران فيبروميالژي تأييد کرد.

پيش از اين «لايريکا» براي درمان تشنج، دردهاي بيماري زونا و نوروپاتي يا درد عصبي بيماري ديابت مورد استفاده قرار مي‌گرفت.3 تا 6 ميليون آمريکايي که بيشترآنها خانم هستند، از بيماري فيبروميالژي رنج مي‌برند. اين بيماري ناتوان‌کننده و پيچيده به ضددردهاي معمولي جواب نمي‌دهد.

8 - تست‌هاي زودهنگام براي سرطان ريه:  سرطان ريه عامل بيشترين مرگ و مير ناشي از سرطان در آمريکا است و به تنهايي بيش از مجموع 3 سرطان شايع ديگر، يعني سرطان‌هاي روده بزرگ، سينه و پروستات باعث تلفات مي‌شود.

يکي از دلايل ميرايي زياد اين سرطان اين است که سرطان هنگامي تشخيص داده مي‌شود که در مرحله پيشرفته است، يعني مرحله‌اي که درمان مؤثر آن ميسر نيست. يک آزمايش خوني جديد مي‌تواند احتمال تشخيص بيماري در مراحل زودرس و قابل درمان بيماري را  بالا ببرد. اين تست جديد LC نام دارد و طي آن سطح خوني يک پروتئين که طي سرطان ريه وارد خون مي‌شود ولي به ندرت در خون افراد سالم يافت مي‌شود، اندازه‌گيري مي‌شود.

9 - منبع جديد براي سلول‌هاي بنيادي: سال‌جاري، سال برجسته‌اي از لحاظ پژوهش‌هاي مرتبط با سلول‌هاي بنيادي بود. محققان دريافتند که در مايع آمنيوتيک هم سلول‌هاي بنيادي حضور دارند و مي‌توان آنها را استخراج کرد. استخراج سلول‌ها از مايع آمنيوتيک، به سبب در دسترس بودن اين مايع تحولي محسوب مي‌شود.

مايع آمنيوتيک زنان باردار را مي‌توان با آمنيوسنتز يا استفاده از بافت‌هايي که بعد از زايمان از بدن مادر دفع مي‌شوند، به دست آورد و سلول‌هاي بنيادي‌شان را استخراج کرد. سلول‌هاي بنيادي حاصل از مايع آمنيوتيک مي‌توانند به برخي از 220 نوع سلول تخصصي بدن انسان تبديل شوند.

10 - فوايد ويتأمين D: پيش از اين مي‌دانستيم که ويتأمين D مي‌تواند با افزايش ميزان جذب کلسيم، سبب استحکام استخوان‌ها شود. ولي امسال محققان دريافتند که غذاهاي غني از ويتأمين D مي‌توانند نقش محافظتي عليه ديابت، بيماري‌هاي لثه و ام‌اس (اسکلروز مالتيپل) و حتي سرطان بازي کند.

نتايج يک پژوهش بزرگ نشان داد که احتمال ابتلاي مردان و زنان با سطح بالاي ويتأمين D به سرطان روده بزرگ نصف اشخاص مشابه با سطح پايين ويتأمين D است.