: وزير بهداشت با بيان اقدامات اين وزارتخانه در مورد سلامت زنان از اختصاص مصوبه اعتبار براي غربالگري سرطان سينه در زنان كشور خبر داد و به ايلنا گفت: 33 ميليارد تومان در مدت 3 سال براي غربالگري زنان بين 30 تا 70 سال اعتبار در نظر گرفته شده است.

 دكترمرضيه وحيد دستجردي افزود: غربالگري زنان در مرحله برنامه‌ريزي است و از سوي ديگر براي سلامت زنان باردار، پوكي استخوان و ساير بخش‌هاي مرتبط با زنان برنامه‌هايي نيز در نظر گرفته شده است. اين اظهارات وزير بهداشت در مورد غربالگري سرطان در زنان در حالي است كه به گفته كارشناسان، سرطان دهانه رحم سالانه جان دست‌كم 290 هزار زن را در سراسر جهان مي‌گيرد. در كشورهاي توسعه يافته نيز اين سرطان در رده هفتمين سرطان زنان قرار مي‌گيرد. البته سرطان‌هاي سينه، ريه، روده، رحم، تخمدان و سرطان‌هاي سيستم لنفاوي جلوتر از اين سرطان هستند ولي در كشور ما سرطان گردن رحم شايع‌تر است و از قضا در خانم‌هايي كه سطح اقتصادي و سواد پايين‌تري دارند، ديده مي‌شود.

 

 اكثر مرگ و ميرهاي ناشي از اين بيماري نيز در كشورهاي در حال توسعه اتفاق مي‌افتد؛ فقط به اين دليل كه مناطق محروم فاقد مراكز آزمايشگاهي براي غربالگري اين بيماري هستند و آگاهي نسبت به راه‌هاي شناسايي آن ندارند.

 با اين اوصاف اهميت سرطان دهانه رحم در اين است كه درصورت تشخيص در مراحل ابتدايي، كاملا قابل درمان است؛ چون در كشورهاي پيشرفته با غربالگري توانسته‌اند مرگ و مير اين بيماري را به حداقل برسانند.

دكتر فاطمه قائم مقامي، فوق تخصص سرطان شناسي زنان و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران با اين توضيح كه پايين‌ترين و در دسترس‌ترين قسمت رحم گردن يا دهانه رحم است، به همشهري مي‌گويد: ثابت شده سرطان گردن رحم يك بيماري مقاربتي است كه توسط ويروس پاپيلوماي انساني منتقل مي‌شود. اگرچه زمينه ايمونولوژيك فرد نيز در بروز اين بيماري مؤثر است ولي در 90 درصد موارد عامل ايجاد‌كننده اين بيماري ويروس پاپيلوماي انساني است.

 

 چه كساني بيشتر در معرض آلودگي هستند؟ «

زناني كه تعدد ازدواج دارند و يا همسرانشان تعدد ازدواج داشته‌اند يا كساني كه در سنين پايين‌تري ازدواج مي‌كنند، در ريسك بالاتري براي ابتلا به اين بيماري هستند.

 همچنين معمولا تعدد حاملگي‌ها و اعتياد به سيگار فرد را بيشتر در معرض ابتلا به اين بيماري قرار مي‌دهد.»

 

 دكتر قائم‌مقامي با اشاره به اين عبارات ادامه مي‌دهد: ظاهرا اين سرطان تا مراحل پيشرفته علامتي ايجاد نمي‌كند. براي همين بايد برنامه‌هاي غربالگري اجرا كرد؛ يعني برنامه‌هايي كه با آنها در ميان همه آدم‌هاي ظاهرا سالم، كساني را كه در معرض خطرند يا در مراحل اوليه بيماري هستند، تشخيص داد. به گفته وي، غربالگري اين بيماران به اين صورت است كه معمولا خانم‌ها بعد از ازدواج از سن 21 سالگي، سالي يك‌بار بايد تحت آزمايش سلول‌شناسي دهانه رحم به نام «پاپ اسمير» قرار بگيرند. وقتي كه اين تست 3بار انجام شد و منفي بود فواصل آن را مي‌توان طولاني‌تر كرد يعني 2 تا 3 سال يك‌بار آن را انجام داد.

 

 اما سؤال اين است كه آيا واقعا دردسر انجام اين تست به فوايدش مي‌ارزد؟ به گفته اين فوق تخصص سرطان‌شناسي زنان ارزش اين تست براي تشخيص سرطان دهانه رحم اين است كه اين سرطان يك دوره طولاني دارد؛ يعني ابتدا از يكسري تغييرات سلولي شروع مي‌شود و 10 سال طول مي‌كشد تا اينكه اين تغييرات به يك سرطان مهاجم تبديل شود،بنابراين اگر خانمي در اين مراحل مورد آزمايش قرار گيرد، به راحتي مي‌توان در مراحل اوليه، بيماري را تشخيص داد و با درمان‌هاي ساده‌تري كه به‌صورت تخريب به وسيله ليزر و يا برداشتن مخاط دهانه رحم به وسيله چاقوست، آن بيماري را كاملا از بين برد.

 

دكتر قائم مقامي در پاسخ به اين سؤال كه آيا اين كارها تاثيري هم در طول عمر فرد مبتلا به سرطان دارد؟ مي‌گويد: اگر غربالگري به‌درستي انجام نشود، بيماري به مراحل پيشرفته خواهد رسيد و طول عمر بيمار كاهش خواهد يافت؛ چون اين تومور به‌طور موضعي در لگن پيشرفت مي‌كند و روي مجاري ادراري اثر فشاري مي‌گذارد و اكثرا اين بيماران به‌علت اورمي يعني افزايش اوره خون و اختلال در كاركرد كليه جان خود را از دست مي‌دهند تا مسئله خونريزي. گاهي نيز در مراحل پيشرفته سوراخ شدگي مثانه و روده ايجاد مي‌شود و اختلال در دفع ادرار به‌وجود مي‌آيد.

 

 بيماري زنان مسن:   به گفته كارشناسان، سرطان دهانه رحم بيشتر در خانم‌هاي مسن تظاهر مي‌كند؛ به‌دليل اينكه خانم‌هاي مسن بعد از سن باروري ديگر مراجعه پزشكي نمي‌كنند، درحالي‌كه حداكثر سن شروع سرطان تهاجمي گردن رحم 55 سالگي است. براي همين هر 6 ماه يك‌بار انجام آزمايش‌هاي پاپ اسمير لازم است ولي ظاهرا به جز پاپ اسمير روش تشخيصي ديگري هم براي سرطان دهانه رحم وجود دارد. دكتر قائم‌مقامي در توضيح اين روش‌ها خاطرنشان مي‌كند: به جز تست پاپ اسمير روش‌هاي تشخيصي ديگري هم هست مثل ديدن دهانه رحم به وسيله يك ميكروسكوپ سه بعدي كه به آن كولپوسكوپي مي‌گويند. وقتي كه سلول‌هاي غيرطبيعي در تست پاپ اسمير ديده شدند، صلاح است كه فرد با اين ميكروسكوپ مورد بررسي قرار گيرد.تست ديگر نيز براي تشخيص اين سرطان تست ويروسي است كه در آن آنتي‌ژن ويروس مورد بررسي قرار مي‌گيرد. با اين حال، به عقيده عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران، امروزه بيشتر تست ويروسي استفاده مي‌شود؛ چون به‌نظر مي‌رسد دقت اين تست در تشخيص اين بيماري بيشتر از تست‌هاي پاپ اسمير است ولي فقط نوع اوليه آن در چند آزمايشگاه در ايران انجام مي‌شود و نوع پيشرفته‌تر آن هنوز وارد كشور نشده است.